Την τριετία 2005-2007 εκδόθηκαν από το Ελληνικό ∆ηµόσιο οκτώ δοµηµένα προϊόντα, συνολικής ονοµαστικής αξίας 1.800.000.000 ευρώ. Ανάδοχοι των εκδόσεων ήταν µεγάλες ξένες και ελληνικές τράπεζες, ενώ τα δοµηµένα προϊόντα πωλήθηκαν από τράπεζες και χρηµατιστηριακές εταιρείες στην πρωτογενή αγορά σε Ασφαλιστικά Ταµεία, τα οποία σε 2 περιπτώσεις κάλυψαν το σύνολο της έκδοσης και στις υπόλοιπες µέρος αυτής. Θα πρέπει να τονιστεί, ότι τα περισσότερα ταµεία και ιδιαιτέρως το Ταµείο Επικουρικής Ασφάλισης ∆ηµοσίων Υπαλλήλων, ένα από τα µεγαλύτερα επικουρικά ταµεία της χώρας, είχαν ρευστοποιήσει µεγάλης αξίας οµόλογα σταθερού επιτοκίου, προκειµένου να επενδύσουν τα διαθέσιµά τους αυτά σε δοµηµένα προϊόντα. Από δηµοσιονοµική άποψη, ο δανεισµός αυτός του ∆ηµοσίου µέσω τίτλων του που αγοράζονταν από τα Ασφαλιστικά Ταµεία δεν καταγράφεται στο ∆ηµόσιο χρέος ( Ως ∆ηµόσιο χρέος (χρέος της γενικής Κυβέρνησης είναι ο τεχνικός όρος) ορίζεται το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης (δηλαδή τα έντοκα γραµµάτια και τα οµόλογα που εκδίδει το ∆ηµόσιο για να καλύψει τις δανειακές ανάγκες του) µείον το ενδοκυβερνητικό χρέος (πρόκειται για τα έντοκα γραµµάτια και οµόλογα του ∆ηµοσίου που κατέχουν τα ασφαλιστικά Ταµεία και άλλοι οργανισµοί του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα). Προκειµένου το δηµόσιο χρέος να εµφανίζεται όσο γίνεται µικρότερο, συµφέρει το ∆ηµόσιο, τα οµόλογά του να αγοράζονται από τα ασφαλιστικά Ταµεία και οργανισµούς του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα. Φυσικά, ανεξάρτητα από το ποιος κατέχει τα οµόλογα, το κράτος, µέσω του κρατικού προϋπολογισµού, θα πρέπει να καταβάλει τα ποσά που απαιτούνται για τους τόκους και τα χρεολύσια (το µεγαλύτερο τµήµα των ποσών που εισπράττονται από τα οµόλογα που εκδίδονται κάθε χρόνο προορίζεται για την πληρωµή των τόκων και χρεολυσίων παλαιότερων δανείων), ωστόσο στον κρατικό Προϋπολογισµό εγγράφονται κανονικά τα ποσά των τόκων που πρέπει να καταβάλει το Ελληνικό ∆ηµόσιο για τις εκδόσεις αυτών των τίτλων. Ειδικά, όµως, στην περίπτωση των δοµηµένων, το ∆ηµόσιο εξασφάλιζε µεν χαµηλά σχετικά επιτόκια από τις ανάδοχες Τράπεζες, µέσω της υπογραφής συνοδευτικών συµφωνιών ανταλλαγής επιτοκίων, το χαµηλό όµως αυτό κόστος δανεισµού αντισταθµιζόταν από σύνθετες δοµήσεις πάνω στους τίτλους αυτούς, αλλά και από τις προκλητικές υπερτιµολογήσεις κατά την διοχέτευσή τους στα Ασφαλιστικά Ταµεία. Είναι, λοιπόν, φανερό ότι µε αυτές τις µεθοδεύσεις ζηµιώνονταν τα Ασφαλιστικά Ταµεία του ευρύτερου δηµόσιου τοµέα, καθώς αγόραζαν οµόλογα σε τιµές πολύ υψηλότερες της πραγµατικής τους αξίας, τα οποία δεν µπορούσαν να ρευστοποιήσουν µέχρι τη λήξη τους και δεν διαπραγµατεύονταν, παρά τον αντίθετο ρητό κανόνα επενδυτικής συµπεριφοράς των Ασφαλιστικών Ταµείων, στην οργανωµένη Ηλεκτρονική ∆ευτερογενή Αγορά Τίτλων του ∆ηµοσίου.
Η πρώτη και βασικότερη, λοιπόν, διάσταση του σκανδάλου είναι αυτή που αφορά τις υπερτιµολογήσεις των δοµηµένων προϊόντων: όλα όσα διατέθηκαν την ίδια ηµέρα της έκδοσης, δηλαδή στην πρωτογενή αγορά, πουλήθηκαν στα ταµεία στην ονοµαστική τους αξία, που ήταν πολύ υψηλότερη της πραγµατικής. ∆ιότι, όπως διαπιστώθηκε και από την έρευνα της Εξεταστικής Επιτροπής, τα δοµηµένα προϊόντα πωλούνται σε ιδιώτες επενδυτές πάντα σε τιµή χαµηλότερη της ονοµαστικής, καθώς στο συνολικό ποσό της έκδοσης ενσωµατώνεται και η αµοιβή που λαµβάνει ο ανάδοχος.
Θα πρέπει να γίνει σαφές, ότι η αγορά δοµηµένων προϊόντων πράγµατι δεν είναι εξ ορισµού επιζήµια: αν ένας επενδυτής γνωρίζει τι αγοράζει, το αγοράζει σε σωστή τιµή και το χρησιµοποιεί για να δηµιουργεί ένα ισορροπηµένο χαρτοφυλάκιο, όλα έχουν καλώς. Όµως, οι διοικήσεις των Ταµείων µας αγόραζαν τα προϊόντα σε υπερβολικές τιµές και δέσµευαν ένα µεγάλο µέρος της κινητής περιουσίας σε τίτλους µη διαπραγµατεύσιµους σε οργανωµένη αγορά, τους οποίους, αν χρειαζόταν να πουλήσουν πριν τη λήξη τους για να εξασφαλίσουν ρευστότητα θα τους πωλούσαν σε τιµές χαµηλότερες της τιµής κτήσης, εγγράφοντας πραγµατική ζηµία. Κατ’ αυτή την έννοια, λοιπόν, οι πωλήσεις δοµηµένων οµολόγων στα ασφαλιστικά Ταµεία, µε τον τρόπο που έγιναν στην Ελλάδα, ήταν πράξεις διασπάθισης δηµοσίου πλούτου, όχι ορθολογικές κινήσεις διαχείρισης αποθεµατικών.
Επιπλέον, η διάθεση οµολόγων στα ασφαλιστικά Ταµεία µε υπερτιµολογήσεις άφησε τεράστια κέρδη στους αναδόχους και στους ενδιάµεσους, που αναλάµβαναν να διαθέσουν τα προϊόντα στα ασφαλιστικά Ταµεία. Αυτά τα κέρδη αποκτήθηκαν αθέµιτα και, από την µέχρι σήµερα διερεύνηση του σκανδάλου, προκύπτουν σαφείς ενδείξεις για ορισµένες περιπτώσεις εµπλεκοµένων χρηµατιστηριακών εταιρειών, ότι εν µέρει κατευθύνθηκαν σε µίζες εµπλεκοµένων και κατά µαρτυρίες ένα µέρος τους έφθασε σε πολιτικά πρόσωπα.
Ήδη από τον χρόνο αποκάλυψης του σκανδάλου, το 2007, δηµιουργήθηκαν εύλογα ερωτήµατα για τη στάση της τότε πολιτικής ηγεσίας που
• αφενός είχε την ευθύνη της έκδοσης και κυκλοφορίας στην αγορά των συγκεκριµένων δοµηµένων προϊόντων που σχεδιάστηκαν εξ αρχής µε το σκοπό της ιδιωτικής τοποθέτησης και
• αφετέρου είχε την υποχρέωση εποπτείας των εµπλεκοµένων Ασφαλιστικών Οργανισµών, ιδιαίτερα ως προς την τήρηση της νοµιµότητας στις αποφάσεις των διορισµένων από την τότε Κυβέρνηση ∆ιοικήσεών τους σε σχέση µε την διαχείριση των αποθεµατικών τους.
Τα ερωτήµατα αυτά επιτάθηκαν και από τον συνδυασµό συγκεκριµένων πραγµατικών περιστατικών, όπως:
• Η επιλογή του χαρακτηριστικού της ιδιωτικής τοποθέτησης (της έκδοσής τους δηλαδή µε σκοπό να διατεθούν χωρίς δηµόσια προσφορά σε µικρό κύκλο επιλεγµένων επενδυτών2 ) των συγκεκριµένων εκδόσεων του ∆ηµοσίου
• Η σχεδόν ταυτόχρονη απόφαση µεγάλου αριθµού ασφαλιστικών Ταµείων να επενδύσουν σε ένα άγνωστο µέχρι τότε, νέο και ενέχον ιδιαίτερους κινδύνους προϊόν.
• Η προηγούµενη αδρανοποίηση των υπαρχόντων και προβλεπόµενων από το νόµο ελεγκτικών µηχανισµών που θα µπορούσαν να αποτρέψουν την υλοποίηση αυτού του σκανδάλου.
• Αλλά και οι ιδιαίτερες µεθοδεύσεις που συνόδευσαν ειδικά την έκδοση του τελευταίου δοµηµένου προϊόντος, του «περιβόητου» δοµηµένου των 280.000.000 ευρώ της JP Morgan, µέρος των υπέρογκων προµηθειών του οποίου αναλήφθηκε σε µετρητά και κατέληξε σε άγνωστους αποδέκτες
ΣΕΛ.6 Κατ’ αυτή την έννοια, λοιπόν, οι πωλήσεις δοµηµένων οµολόγων στα ασφαλιστικά Ταµεία, µε τον τρόπο που έγιναν στην Ελλάδα, ήταν πράξεις διασπάθισης δηµοσίου πλούτου, όχι ορθολογικές κινήσεις διαχείρισης αποθεµατικών. Επιπλέον, η διάθεση οµολόγων στα ασφαλιστικά Ταµεία µε υπερτιµολογήσεις άφησε τεράστια κέρδη στους αναδόχους και στους ενδιάµεσους, που αναλάµβαναν να διαθέσουν τα προϊόντα στα ασφαλιστικά Ταµεία.. Αυτά τα κέρδη αποκτήθηκαν αθέµιτα και, από την µέχρι σήµερα διερεύνηση του σκανδάλου, προκύπτουν σαφείς ενδείξεις για ορισµένες περιπτώσεις εµπλεκοµένων χρηµατιστηριακών εταιρειών, ότι εν µέρει κατευθύνθηκαν σε µίζες εµπλεκοµένων και κατά µαρτυρίες ένα µέρος τους έφθασε σε πολιτικά πρόσωπα
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ ΤΗΣ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ:
ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΕΓΙΝΑΝ ΚΑΙ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΑΚΟΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821 ΠΟΥ ΣΥΝΑΨΑΝ ΤΟΤΕ ΤΑ ΔΥΟ ΠΡΩΤΑ ΞΑΚΟΥΣΤΑ ΔΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΑ ΔΕΝ ΕΦΤΑΣΕ ΦΡΑΓΚΟ ΕΔΩ, ΟΠΟΥ ΚΑΙ ΑΚΟΜΑ ΤΑ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ ΦΥΣΙΚΑ. ΠΑΝΤΩΣ ΑΘΕΛΑ ΤΟΥΣ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΜΑΣ ΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΠΟΥ ΜΑΓΕΙΡΕΥΟΥΝ ΤΑ ΝΟΥΜΕΡΑ ΚΑΙ ΜΑΛΙΣΤΑ ΣΕ ΕΓΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ. ΕΔΩ ΕΙΚΑΣΙΕΣ ΔΕΝ ΧΩΡΑΝΕ. ΣΤΟ ΣΚΙΑΓΡΑΦΗΜΕΝΟ ΤΜΗΜΑ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ, ΦΑΙΝΕΤΑΙ ΤΟ ΤΣΟΥΚΑΛΙ ΚΑΙ Η ΚΟΥΤΑΛΑ. ΔΥΣΤΥΧΩΣ ΤΑ ΜΑΚΑΡΟΝΙΑ ΗΤΑΝ ΟΙ ΚΟΠΟΙ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΜΑΣ.
ΔΕΝ ΘΑ ΞΕΧΑΣΟΥΜΕ ΠΟΤΕ ΤΑ ΛΕΓΟΜΕΝΑ ΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΓΙΩΡΓΟΥ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΠΟΥ ΕΙΠΕ ΧΩΡΙΣ ΝΤΡΟΠΗ ΜΕ ΥΦΟΣ ΧΙΛΙΩΝ ΚΑΡΔΙΝΑΛΙΩΝ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΕΥΘΑΝΑΣΙΑ ΣΤΟΥΣ ΓΕΡΑΙΟΥΣ ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ. ΠΩΣ ΝΑ ΒΓΟΥΝΕ ΑΦΟΥ ΤΑ ΤΙΝΑΞΑΝΕ ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ ΤΗΝ ΜΙΑ ΜΕ ΤΑ ΔΟΜΗΜΕΝΑ ΟΜΟΛΟΓΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΜΕ ΤΟ ΚΟΥΡΕΜΑ ΤΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ (PSI);
ΚΑΙ ΦΤΑΣΑΜΕ ΣΤΟΝ ΕΝΑ ΜΠΑΤΙΡΗ ΑΣΦΑΛΗΣΤΡΙΚΟ ΦΟΡΕΑ, ΤΟΝ ΕΦΚΑ, ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΑΙΡΝΕΙ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΝΤΕΛΟΝΙ ΠΟΥ ΦΟΡΑΜΕ ΓΙΑ ΝΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΜΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΣΤΑ 72 ΕΤΗ, ΟΤΑΝ ΤΟ ΕΝΑ ΤΡΙΤΟ ΑΠΟ ΕΜΑΣ ΘΑ ΕΧΕΙ ΚΑΤΑΛΗΞΕΙ ΑΠΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΛΛΟ ΕΝΑ ΤΡΙΤΟ ΑΠΟ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ.
ΣΕ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΜΑΓΕΙΡΕΜΑΤΟΣ ΠΟΥ ΕΙΠΑΜΕ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΕΡΧΕΤΑΙ ΤΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΤΗΣ ΔΗΘΕΝ ΠΤΩΧΕΥΣΗΣ. ΔΗΛΑΔΗ ΟΠΩΣ ΕΔΕΙΧΝΑΝ ΟΤΑΝ ΗΘΕΛΑΝ ΜΙΚΡΟΤΕΡΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ, ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΩΣ ΤΟ ΕΔΕΙΧΝΑΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ.
ΟΠΩΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΧΕΙ, ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ ΖΗΜΙΑ ΠΟΥ ΑΝΕΒΕΝΕΙ ΙΣΩΣ ΚΑΙ ΤΑ 2,5 ΔΙΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΑΠΟ ΟΛΑ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ, ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΡΗΞΗ ΚΑΙ ΤΟ ΞΕΜΑΣΚΑΡΩΜΑ. ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΟΜΩΣ ΚΟΣΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΣΥΓΚΑΛΥΨΗ ΠΟΥ ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΣΟ ΝΤΟΡΟ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΠΗΓΕ ΦΥΛΑΚΗ. ΓΙΑΤΙ ΤΑ ΓΑΪΔΟΥΡΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΑΝ ΔΕΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΑΝ ΤΟ ΕΝΑ ΤΟ ΑΛΛΟ ΔΕΝ ΘΑ ΕΚΑΝΑΝ ΤΟΣΕΣ ΑΠΑΤΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΚΡΥΒΟΝΤΑΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΑΣΥΛΙΕΣ. ΕΔΩ ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ ΒΡΙΣΚΕΙ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ. ΜΙΛΑΕΙ ΓΙΑ ΜΑΥΡΟ ΧΡΗΜΑ ΚΑΙ ΥΠΕΡΤΙΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΤΡΕΧΕΙ ΚΑΣΤΑΝΟ.
ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ ΑΝΑΛΥΣΩ ΑΛΛΟ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΡΑ. ΘΑ ΕΡΘΕΙ Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΤΙΜΩΡΙΑΣ ΤΟΥΣ. ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΟ ΟΜΩΣ ΟΤΙ ΟΛΟΙ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ ΕΧΟΥΝ ΕΠΩΜΙΣΤΕΙ ΑΔΙΚΟ, ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΟΥΝ ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ ΚΑΙ ΝΑ ΘΥΜΩΣΟΥΝ. ΜΕΤΑ ΑΣ ΣΥΛΛΟΓΙΣΤΟΥΝ ΟΤΙ ΟΛΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΕΠΕΙΔΗ ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΩΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΔΕΝ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΘΕΣΗ ΝΑ ΔΙΟΙΚΗΣΟΥΝ ΤΗΝ ΖΩΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΚΟΠΟΥΣ ΤΟΥΣ. ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΥΤΟ, ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΝΩΘΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΩΣ ΣΦΑΙΡΑ ΠΥΡΟΣ, ΚΑΙ ΝΑ ΕΚΤΕΛΕΣΟΥΜΕ ΕΝΑΝ ΕΛΕΓΧΟ ΣΕ ΟΛΑ ΚΑΙ ΣΤΑ ΠΑΝΤΑ. ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΕΧΟΥΝ ΚΑΝΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΔΙΟΡΘΩΣΟΥΜΕ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΝΑ ΘΩΡΑΚΙΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΜΑΣ, ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΗΝ ΞΑΝΑΠΑΡΑΧΘΕΙ ΑΔΙΚΟ.
ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ ΕΝΑΝ ΕΝΑΝ ΜΑΣ ΤΡΩΝΕ. Ο ΑΝΘΡΩΠΟΚΕΝΤΡΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Ε.ΣΥ. ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ ΕΧΕΙ ΣΤΗΘΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. ΔΕΝ ΜΑΣ ΝΟΙΑΖΕΙ ΜΕ ΠΟΙΟΥΣ ΗΣΟΥΝ, ΟΛΟΙ ΚΑΠΟΥ ΕΙΜΑΣΤΑΝ ΟΥΤΩΣ Ή ΑΛΛΩΣ. ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΠΟΥΘΕΝΑ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΠΟΥ ΑΛΛΟΥ ΝΑ ΠΑΤΕ, ΑΦΟΥ ΤΑ ΕΧΕΤΕ ΔΟΚΙΜΑΣΕΙ ΟΛΑ, ΕΛΑΤΕ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ. ΠΑΡΤΕ ΤΗΝ ΖΩΗ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΣΑΣ, ΕΝΩΘΕΙΤΕ ΝΑ ΔΙΟΙΚΗΣΟΥΜΕ ΤΑ ΔΙΚΑΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΙΚΑ ΜΑΣ. ΕΛΑΤΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΟΡΘΩΣΗ ΤΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ.
Η ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΕΔΩ
ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΚΑΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ
ΚΑΙ ΣΑΣ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ ΝΑ ΕΝΩΘΟΥΜΕ ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ